Gwarancja i rękojmia to wbrew pozorom, dwie różne instytucje prawne, m.in. dotyczące wad budowlanych, a które są regulowane odpowiednimi przepisami prawa cywilnego.
Gwarancja, to dobrowolne zobowiązanie danego podmiotu, najczęściej wykonawcy lub producenta, do naprawy lub wymiany wadliwego produktu lub świadczenia usługi. W przypadku budownictwa, gwarancja dotyczy zazwyczaj określonego okresu po zakończeniu prac budowlanych, w którym wykonawca zobowiązuje się do usuwania stwierdzonych wad. Oczywiście gwarancja jest również instytucją prawa cywilnego, regulowaną przepisami art. 577 i nast. Kodeksu cywilnego.
Rękojmia, natomiast to prawnie regulowane zobowiązanie sprzedawcy (lub wykonawcy w przypadku umowy o dzieło, w tym umowy o roboty budowlane), wynikające z przepisów art. 556 i nast, Kodeksu cywilnego. Rękojmia obejmuje sytuacje, w których dostarczony towar (lub wykonane dzieło) jest wadliwe. Sprzedawca jest wówczas zobowiązany do naprawy wady (usunięcia wady), wymiany towaru na wolny od wad, obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy (świadczenia nabywcy).
W przypadku wad budowlanych, jeżeli wady są istotne, nabywca (inwestor lub właściciel) ma prawo domagać się naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy. Rękojmia obowiązuje przez określony czas, a jej zasady są ściśle uregulowane przepisami prawa. Zgodnie z art. 568 Kodeksu cywilnego, sprzedawca towarów lub usług, a w przypadku wad budowlanych najczęściej wykonawca robót budowlanych, odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości - przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy na rzecz kupującego - inwestora. Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. Natomiast jeżeli kupującym jest konsument, bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości - przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu - inwestorowi.
Z kolei gwarancja to dodatkowe zobowiązanie, które może być udzielone dobrowolnie przez wykonawcę lub producenta. Jeżeli warunki gwarancji są spełnione, można skorzystać z określonych świadczeń, zazwyczaj obejmujących naprawę lub wymianę wadliwego elementu lub rzeczy.
Przepisy o rękojmi za wady są instrumentem ochrony interesu kupującego (choć oczywiście nie są jedynym takim instrumentem). Przepisy te składają się na szczególny reżim prawny zabezpieczający interes kupującego na wypadek wykrycia wadliwości rzeczy. Reżim ten jest niezależny zarówno od ogólnych przepisów dotyczących odpowiedzialności odszkodowawczej (kontraktowej z art. 471 i n.k.c. oraz deliktowej z art. 415 i n.k.c.), jak i od przepisów dotyczących gwarancji jakości (art. 577 i n.k.c., szczególnie art. 579 k.c.). Oznacza to, że kupujący ma możliwość względnie swobodnego wyboru reguł dochodzenia odpowiedzialności sprzedawcy w zależności od okoliczności danego przypadku oraz w zależności od wyników kalkulacji wad i zalet każdego z powyższych reżimów odpowiedzialności sprzedawcy (Zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 lipca 2018 r. w sprawie pod sygn. akt I AGa 257/18, publ. w SIP Lex pod nr 2679028).
Obowiązkiem jako profesjonalisty w dziedzinie robót drogowych jest nie tylko wykonanie robót zgodnie ze sztuką i właściwej jakości, ale także sygnalizowanie kontrahentowi (tu: pozwanemu 1) ewentualnych niejasności w projekcie. Nie sposób więc przyjąć, że w braku udokumentowanych wskazówek co do sposobu wykonania prac na styku obrzeży fazowanych z nawierzchnią powód jest zwolniony z odpowiedzialności za ujawnione w toku czynności odbiorowych czy w okresie gwarancji i rękojmi wady, rozumiane jako zmniejszenie wartości lub użyteczności, jak również brak cech, koniecznych ze względu na cel umowy i funkcję prac powoda - art. 556 § 1 k.c. w brzmieniu sprzed 25 grudnia 2014 r., znajdujący tu zastosowanie z mocy odesłania z art. 656 § 1 k.c. w zw. z art. 638 k.c. (Zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie pod sygn. akt IAGa 134/18, publ. w SIP Lex pod nr 2772824).
Wstecz 
